### مقدمه:
نوسانات ولتاژ برق یکی از مشکلات شایع در شبکههای برقرسانی است و این نوسانات ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشند. از جمله این عوامل میتوان به قطع شدن خطوط برق، تغییرات ناگهانی در میزان مصرف برق توسط خانههای همجوار، روشن و خاموش کردن وسایل پرمصرف خانگی، و یا مشکلات عمومی در شبکه برق منطقه اشاره کرد. در این شرایط، حفظ و محافظت از دستگاهها و تجهیزات برقی به یک ضرورت غیرقابل انکار تبدیل میشود.
محافظ برق مرکزی به عنوان یکی از مهمترین وسایل و تجهیزات حفاظتی در این زمینه شناخته میشود. این دستگاه در مسیر ورودی ولتاژ برق قرار دارد و وظیفهی آن محافظت از تمامی وسایل برقی، لامپها و دستگاههایی است که به پریزهای برق ساختمان متصل هستند. عملکرد محافظ برق مرکزی به گونهای است که تا زمانی که سطح ولتاژ در محدوده استاندارد قرار داشته باشد، هیچ علامتی از خود نشان نمیدهد. اما با بروز تغییرات ناگهانی در دامنه ولتاژ—چه به علت افزایش و چه به علت کاهش—این دستگاه بسیار سریع عمل کرده و مانع از ورود برق به وسایلی که به محافظ متصل هستند، میشود.
به محض بازگشت سطح ولتاژ به محدوده ایمن، این دستگاه پس از گذشت مدت زمان مشخص و با ثابت ماندن سطح ولتاژ، دوباره جریان برق را برقرار میکند. تغییرات احتمالی ولتاژ برق و یا قطع و وصلی برق شهر، میتواند صدمات جبرانناپذیری به لوازم خانگی برقی و تجهیزات حساس وارد کند. بنابراین، بهترین راه برای پیشگیری از این گونه مشکلات، استفاده از محافظ برق مرکزی در مسیر ورودی برق شهر به تجهیزات برقی است.
محافظ برق مرکزی، با تشخیص اینکه ولتاژ ورودی به آن در محدوده عملکرد تعریف شده نیست، به صورت خودکار برق خروجی را قطع میکند. در این حالت، چراغ قرمز محافظ روشن میشود که نشاندهندهی خطر است. پس از اینکه ولتاژ به حد مجاز بازگردد، چراغ قرمز خاموش میشود و چراغ زرد روشن شده و بعد از گذشت زمان تاخیر، چراغ سبز نیز همزمان با برقدار شدن سیستم تحت حفاظت، روشن خواهد شد. این روند تضمین میکند که لوازم خانگی برقی از نوسانات برق در حین کار و یا پس از قطع و وصل برق شهر، آسیب نخواهند دید و این دستگاهها به آرامی و بدون نگرانی به کار خود ادامه خواهند داد.